Yetişkin örneklem için bir benlik saygısı ölçeğinin güvenirlik ve geçerlik çalışması

Abstract

Bu araştırmada Rosenberg (1965) tarafından geliştirilen Rosenberg Benlik Sayısı Ölçeğinin yetişkin örneklemde güvenilirlik ve geçerlilik çalışmalarını kapsamaktadır. Ayrıca benlik saygısı ile ilişkili olabilecek sosyo-demografik değişkenler incelenmiştir. Araştırmanın örneklemini, İzmir İl Sağlık Müdürlüğü, Kredi ve Yurtlar Kurumu Bölge Müdürlüğü ile müdürlüğe bağlı yurtlar ve E.Ü. Sağlık, Kültür ve Spor Daire Başkanlığı'nda çalışan kamu personeli bireyler oluşturmuştur. Örneklem grubu 150'si kadın, 150'si erkek olmak üzere toplam 300 kişiden oluşmaktadır. Çalışmada Bireysel Bilgi Formu, Rosenberg Benlik Saygısı Ölçeği ve Coopersmith Benlik Sayıgısı Envanteri Yetişkin Formu ölçüm aracı olarak kullanılmıştır. Araştırmamızın elde edilen bulgulara göre, çalışan kadınların benlik saygısı düzeyi çalışan erkeklerin benlik saygısı düzeyinden daha yüksek bulunmuştur. Ayrıca benlik saygısı alt alanın diğer geçerlik alt alanlarına ile ilişkileri araştırılmıştır. Buna göre; benlik saygısının kendilik kavramının sürekliliği, insanlara güvenme, depresif duygulanım, hayalperestlik, psikosomatik belirtiler, kişiler arası ilişkilerde tehtid hissetme, ana-baba ilgisi ve psişik izolasyon boyutlarıyla anlamlı ilişkiler gösterdiği bulunmuştur. Benlik saygısı alt alanının güvenirlik katsayısı (10 madde için) Guttman formülasyonuna göre hesaplanmış ve yeniden üretilebilirlik katsayısı .93 olarak bulunmuştur. Ölçeğin 12 alt alanındaki toplam 63 madde üzerinden yapılan içtutarlık güvenirlik analizleri sonucunda .07 ile .70 arasında değişen alpha değerlerinin olduğu görülmüştür. Benlik saygısı alt alanının kriter ilişkili geçerlikteki eş zaman geçerlik düzeyi Coopersmith Benlik Saygısı Envanteri ile incelenmiş ve iki toplam puanları arasında r= -.54 geçerlik katsayısı bulunmuştur. Örneklem grubunun benlik saygısı sosyo-demografik değişkenler değerlendirildiğinde, benlik saygısının cinsiyet, eğitim düzeyi ve meslek ile ilişkili olduğu ve anlamlı farklılaşmalar gösterdiği bulunmuştur.